به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، نرگس دوستی ثانی مجری طرح و کارشناس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی‌فرهنگی 3 اسفند 1401 با اعلام این خبر گفت: این پروژه از دو بخش تئوری و عملی تشکیل شده که در بخش تئوری به تاریخ استفاده از شیشه و شیشه‌گری در ایران و مناطق همجوار و همچنین مواد اولیه مورد استفاده در ساخت شیشه‌های تاریخی در مناطق مختلف با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای پرداخته شده و بخش عملی مربوط به شناسایی ترکیب شیمیایی تعدادی نمونه شیشه تاریخی و مقایسه آنها با گروه‌های شیشه مناطق مختلف است.

او افزود: 10 شیء از ظروف شیشه‌ای مخزن موزه آبگینه برای بررسی مواد اولیه و ترکیب شیمیایی انتخاب شدند که تاریخ ساخت آثار متفاوت بوده و از دوره اشکانی تا دوران اسلامی را در برمی‌گیرد، این آثار از حفاری‌های علمی بدست نیامده‌اند و محل کشف آن‌ها نامعلوم است و صرفا از روی فرم کلی تاریخ‌گذاری شده‌اند.

مجری طرح بررسی مواد اولیه مورد استفاده در ساخت شیشه‌های تاریخی، هدف از این پژوهش را بررسی این آثار بصورت منفرد و نه بصورت یک مجموعه و مقایسه ترکیب شیمیایی هر یک با نمونه‌های آزمایش شده از نقاط دیگر اعلام و تصریح‌کرد: برای شناسایی و مطالعه عناصر سازنده آثار شیشه‌ای مورد بررسی از روش میکروپیکسی استفاده شد.

دوستی ثانی با بیان‌اینکه طبق نتایج حاصله ترکیبات عمده در نمونه‌های مورد بررسی اکسید سیلیسم، اکسید سدیم و آهک هستند و شیشه‌ها  از نوع سودا-سیلیس-آهک به شمار می‌آیند، افزود: به واسطه داشتن آلومینای بالای 1.5 درصد می‌توان گفت که در ساخت تمام نمونه‌های مورد بررسی از ماسه به عنوان منبع سیلیس استفاده شده است.

او خاطرنشان‌ کرد: تمام نمونه‌ها به جز یک مورد از نوع شیشه‌های سودا-خاکستر گیاهی هستند.

کارشناس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی‌فرهنگی گفت: داده‌های بدست آمده از طریق ترسیم نمودارهای نسبت عناصر مختلف بر حسب درصد وزنی با اطلاعات مربوط به شیشه‌های هم دوره ساسانی و اسلامی در سایت‌های مختلف ایران و شرق مدیترانه مقایسه شدند.

مجری طرح بررسی مواد اولیه مورد استفاده در ساخت شیشه‌های تاریخی اظهار کرد: تعدادی از این آثار با هیچ یک از گروه‌های شیشه‌‌های بررسی شده تا امروز (که اطلاعات آن‌ها منتشر شده است) مشابهت شیمیایی زیادی ندارند تا بتوان آن‌ها را مربوط به یک محل دانست، به جز یک نمونه که هر چهار نمودار آن با شیشه‌های ساسانی و نیشابور مطابقت دارد، در مورد بقیه فقط می‌توان تا حدودی حدس زد که نزدیک به کدام گروه هستد.

او گفت: عدم انطباق ترکیب نمونه‌های مورد بررسی از موزه آبگینه با نمونه‌های ایران و مناطق همجوار به معنی تردید در اصالت این آثار نیست، بلکه نتیجۀ نبود بانک اطلاعاتی جامع از شیشه‌های ایران است.

انتهای پیام/

انتهای پیام/